Leven!

Ik schaam me diep. Tot mijn grote schrik heb ik vernomen dat mijn laatste weblog stamt van 1 maart laatstleden. Het is een schande, daarom grijp ik mijn verjaardag met beide handen aan om een teken van leven de wereld in te sturen.

Vandaag hebben we in Potchefstroom een driedubbele verjaardag te vieren. Zowel ik, Carin, de enige vrouwelijk Nederlandse, als de zwarte schoonmaakster vieren het heuglijke feit van een respectievelijk 22e, 24e en 36e verjaardag. Het zal dan ook een grote fuif worden die de Potchefstromers nog lang zal heugen

Maar goed, Potchefstroom, wat gebeurt daar allemaal. Nu, laat ik zeggen, jullie zijn niet de enigen die het de afgelopen weken koud hebben gehad. Half maart vertoefden wij buiten de deur met een temperatuur van amper 10 graden. Wat enkele dagen bewolking al niet kunnen doen in Zuidelijk Afrika. Maar toen de zon zich voor het eerst in een week tijd weer liet zien bleek hij geenszins aan krachten te hebben ingeboet, het was al gauw een comfortabele, zenuwkietelende 25 graden. Ten tijde van het schrijven van dit stuk is het 27 graden, het is herfst momenteel. In de namiddag is het al een stuk koeler en ’s nachts moet je meestentijds een dikke deken gebruiken, daar Zuid-Afrika geen verwarming kent.

Stel je voor, je komt uit je werk, je wilt de pad opstappen, zit er een zwerver voor je poort. Een ongewassen, stinkende, guur uitziende man die schooit om een almoes. Hem negerend en ternauwernood aan de goede kant van het hek opsluitend fiets je snel weg naar achter het huis om te vluchten voor zijn smekende, nederige ogen. Het kansloze gebedel blijft tot in je kamer hoorbaar om na 10 minuten op te houden wanneer hij verder trekt op zijn dagelijkse ronde. De meest tragische zwerver tot nu toe schooide om geld, omdat hij naar Mafikeng, de hoofdstad van de provincie Noord-West, wilde. Zijn zuster zou daar de volgende dag begraven worden. Hoe goedgelovig moet je zijn? Ik geeft toe en overhandig hem tien rand, omgerekend nog geen euro. Met de meest treurige ogen die ik ooit heb gezien maakt hij me duidelijk dat dit lang niet genoeg is voor de 300 kilometer lange reis naar Mafikeng. Ik maak hem vervolgens duidelijk, verschillende negatieve scenario’s naar de achtergrond drukkend, dat ik hem iets gegeven heb en dat hij daar dankbaar voor moet zijn. Hij kan me nog zoveel goddelijke zegens toewensen, maar genoeg is genoeg. Voor ‘hetzefde geld’ heeft de man een mes op zak, je weet het niet, in een land met jaarlijks 19.000 moorden (Nederland had er 147 afgelopen jaar) weet je niet wat wel en niet kan. Wie kan je wel en wie kan je niet vertrouwen.
Het is realiteit in Potchefstroom, naast rijke blanke mensen wonen vele armoedige mensen. In de sloppenwijken waar praktisch iedereen werkloos is en degene die werk heeft een rijk man is wanneer hij honderd euro per maand verdient ben je een koning wanneer je dak niet lekt en jij elke avond een boterham kunt eten. Schrijnende verhalen vergezellen geregeld onze Belgische sociale werkers.
Onze schoonmaakster verdient goed in vergelijking met de mensen in de sloppen. Van elke bewoner van het huisje, vijftien in totaal, hoort ze honderd rand, ca. 8 euro, te krijgen. Dat is nog geen 120 euro per maand. In het tweede huis waar ze werkt krijgt ze 60 rand, amper 5 euro, per dag van de huisbaas. Wij stoppen haar dan ook regelmatig wat extra’s toe, eten doet ze bijna standaard bij ons.

De huisbaas en erger nog, haar door een beroerte gevelde man die haar eeuwig vergezelt in de auto, blijft haar zien als een kaffer (een scheldnaam die vele malen erger is dan kut-marokkan en die je zou kunnen vergelijken met slaaf, dier of nog erger). Op en top christelijke mensen die je evangeliserend tegemoet treden in de discotheek blijken heel wat minder kosjer te zijn wanneer je hierover begint, christen blijven ze in hart en nieren en aan overtuiging ontbreekt het ze totaal niet.

Terug naar onze lieftallige schoonmaakster, ze is het zonnetje in huis met haar onverwoestbare lach. Als een echte gentleman heb ik haar huiswaarts begeleidt afgelopen maandag. De schrik zat er nog aardig in bij de 35-jarige immer lachende Pascalina. Afgelopen weekend is haar huis ondersteboven gekeerd door dieven, waarbij al haar kleren zijn verdwenen. Het is geen sporadisch fenomeen, voor de derde keer in anderhalf jaar tijd kan ze opnieuw beginnen. In ieder geval wat betreft haar modieuze kledingkast in zoverre ze die kan veroorloven. Creatief is ze in ieder geval in haar kledingdracht, met een schamele 300 euro per maand moet ze die zien te vullen. Ik begreep het niet helemaal, want toen ik Pascalina’s huiskamer instapte, deze meet ongeveer 2 bij 1,5 meter, stond er een tv en een radio in. Hebben ze die niet meegenomen dan? Zo luidde mijn verbaasde vraag. Nee antwoord ze, en ook het schaaltje 5 centjes niet, een 5 centje is in Zuid-Afrika momenteel 12,5 keer zo weinig waard als een 5 eurocentje. Daar hebben ze niets aan, enkel de kleren kunnen ze goed verkopen. Wanneer ik zit te spelen met het hondje van 5 maanden oud, vraagt haar man, jullie blanken rollen jointjes toch met Rizla-vloei. De man zit eeuwig met een jointje ‘dagga’ in zijn mond. Voor ik me onwetend voor kan doen zegt hij: ‘Ik niet, ik draai hiermee. Ik moet nog een keertje extra knipperen met mijn ogen. Is dat nu het telefoonbook denk ik bij mezelf. ‘Is that a phonebook?’ Yes, knikt hij. Those are really good papers. Het telefoonboek is voor driekwart leeggescheurd. Hoeveel jointjes rookt hij wel niet vraag ik mij af en wat zal inkt doen met longen?

Nog een positieve boodschap trouwens, op wat passief rookgedrag na is de auteur zelves al bijna 4 weken gestopt met roken.

Voor de voetbalfans, de voetbalwedstrijd Belgie - Nederland is geeindigd in een onnatuurlijke 9-7 overwinning voor de zwarte duivels, geen rode dit keer, daar zij getooid gingen in zwarte t-shirts. Ik schaam me diep voor het verraden van mijn vaderland, het volkslied durf ik sindsdien niet meer te neurieen.. Beide teams hadden twee donkere jongens in de gelederen. Iets wat redelijk overeenkomt met de realiteit in Nederland en Belgie.

Ik kan mijn heimwee-syndroom, waar ik de afgelopen twee weken enigszins last van had, half mei bestrijden. Rick en Ruben komen mij vergezellen naar Kaapstad. De afgelopen weken waarin hard gewerkt moest worden aan het onderzoek was er sprake van enige verveling, irritatie over het onderzoek en natuurlijk het ontbreken van nicotine om al deze negatieve sentimenten te verdrijven. Bijna op het eind aangekomen blijkt wetenschap, althans het proces naar de uitkomsten van wetenschap enigszins saai en langdradig te zijn. Maar bij het afronden is dit gevoel weer ver weg gezakt.

De weblog gaat vergezeld van foto’s gemaakt tijdens twee uitstapjes richting Pretoria en Johannesburg. Vooral Pretoria was, ondanks een halve dag slecht weer een zeer pittoreske stad. Erg onwerkelijk was Johannesburg waar je het ene moment in een sloppenwijk rijdt en twee minuten later in een van de rijkste wijken, Standton. De kop van Janus, bekend uit de mythologie, laat zich voortdurend zien in Zuid-Afrika, hij laat zich voortdurend van voor en van achter bekijken. De achterkant is de zwarte schaduw, de voorkant baadt in een blank, verblindend licht. (met betrekking tot rijkdom)
Wanneer we het over hoop hebben, de blik op de toekomst dan kennen de zwarten een andere betekenis toe aan de drempelgod, hij kijkt met zijn naar het verleden gekeerde exemplaar van zijn twee gezichten somber terug en met het andere hoopvol naar de toekomst. De blanke zien het precies andersom, hun droombeeld is een vertrek naar Nieuw-Zeeland, Australie, Canada, de Verenigde Staten of ‘Brittanje’. Wanneer je als geslaagd blank man in Zuid-Afrika niet je geld kwijtraakt dan is het wel je dochter na een roofoverval. Hoop is een verloren zaak zo maakt de blanke duidelijk, er is geen hoop meer voor hen in het regenboogland.

Tot slot, de volgende weblog zal verschijnen bij terugkomst van de aankomende rondreis, waarbij we het St. Lucia Wetlands Park aandoen, de 3,7 miljoen zielen tellende stad Durban, bekend van zijn surfers en prachtige stranden en tot slot de Drakensbergen, met een maximale hoogte van 3400 meter en het land Lesotho. Dit zal over een week of twee zijn.

Ook de volgende reis is al grootendeels gepland. We reizen dan van Botswana, via Swaziland naar Mozambique om via het Kruger Park en last but least de Blyde River Canyon met zijn legendarisch God’s Window (View) terug te keren naar ‘Potch’.

Voor foto's van Pretoria: http://s267.photobucket.com/albums/ii284/betelgeuze/album%20maart/