Weekend in ZA

Ik zou mezelf verloochenen wanneer ik de nachtelijke uurtjes ongemoeid zou laten in het zomerse Potchefstroom. Na een bezoek aan de bar Pablo’s, fameus vanwege zijn enorme cocktails voor nog geen drie euro, volgt een nachtelijke escapade in bar/dancing/discotheek Bourbon Street. Verbazen doet het me niet meer, in een hoekje naast de dansvloer staat een groep zwarte jongeren, zij maken nog geen 10% uit van het totale bezoekersaantal. Totale segregatie tussen blank en zwart op de dansvloer. Ik heb gelijk door dat de danslesbehoevende beter een zwarte dan een blanke kan vragen, de voormalig Europese vrouw oogt als een houten pop in vergelijking met de oorspronkelijke bewoners. Op een poging dit te uiten volgen direct verongelijkte blikken. Wanneer ik een lovend compliment geef aan een donker meisje wordt dit beantwoord met een stralend witte glimlach, prachtig gecontrasteerd tegen het donkere gelaat. Ik krijg het binnen 10 seconden aan de stok met een stel blanke jongeren, of beter gezegd, zij proberen het aan de stok te krijgen met me. Ik loop schouderophalend weg, waarbij ik moeite heb een schaterlach te onderdrukken. Hierop komt mijn stapmaat Evert-Jan, alias ‘de reus’, direct op me afstormen met de vraag wat er aan de hand is. Ik voel me direct veilig, daar zijn omvang door slechts weinigen geevenaard wordt. Waarom ze ruzie zochten? Het enige wat opkomr is het praten tegen een medemens die toevallig met een andere huidskleur is geboren, de rest van de avond heb ik geen enkele blanke dat zien doen.
Zojuist verhaalde ik over de omvang van ‘de reus’. Ook de Zuid-Afrikaanse blanke neemtbehoorlijk wat ruimte in. Het gros heeft een overdreven gespierd voorkomen. Jongeren die niet aan de gewichten hangen en ongespierd het leven doorgaan zijn zeldzaam.

Na een gat in de dag te hebben geslapen, besluit ik om een privacy-middagje te houden. Muziek, verhaaltjes schrijven en lezen, dat is hoe een privacy-middag eruitziet. Zolang ik me maar niet hoef aan te passen aan een medemens, zolang ik maar niet hoef te praten, mezelf geen houding hoef te geven. Heerlijk!

Wanneer ik voor het eerst mijn hoofd om de deur steek, zo rond half zes, blijken we een braai te houden. Eindelijk, de braaiontmaagding. In het hok naast het huis, rijkelijk gevuld met lederen banken, staat een flinke braai. Voor de braaileken onder ons, het is niet anders dan de Nederlandse barbecue, het enige verschil is het feit dat hij minstens twee keer in de week, vrijwel het gehele jaar door aangestoken wordt. Afrikaners zijn werkelijk vleesverslinders. Kijk dan ook niet raar op wanneer je een halve kilo vlees op je bord gekieperd krijg wanneer je in een restaurant zit. De prijs blijft om over naar huis te schrijven. Maximaal vijf euro.

We besluiten Grant, de Namibier die psychologie studeert aan de PUK, en de dolkomische Pieter uit Zambia uit te nodigen voor een braai. Voordat we beginnen verteld Pieter over zijn christelijke geloof, het is een uitleg die je letterlijk zou kunnen terugvinden in de schoolboekjes. Wanneer ik vraag op welke manier hij bidt knielt hij op de grond en, kom daar in Nederland eens mee, dankt God om de aanwezigheid van ons als gesprekspartners, zelf noemt hij het vrienden, maar dat vind ik een verkrachting van de term.
Tijdens de braai zelf ben ik voortdurend in gesprek met de introverte Grant. In eerste instantie is hij rustig en bedaard, maar wanneer ik over de psychoanalyse van Freud begin bloeit hij helemaal op. Dat is nu net de rede dat hij voor het vakgebied gekozen heeft zo vertelt hij. Tot slot, ik vraag me af hoe onderontwikkeld de gemiddelde Namibiër is, vraagt hij mijn leeftijd waarop ik zeg 21. Hij kijkt me verbaasd aan waarop ik vraag, wat dacht jij dan. Nu is het moment aan mij om met mijn ogen te rollen van verbazing. 25 of 26 zegt hij, niet qua uiterlijk, maar qua manier van redeneren en door wat je allemaal heb gedaan in mijn leven. Toch een leuk compliment tot hij zegt, dat hij jongeren uit Engeland 15 schat terwijl ze 12 zijn.