Eerste belevenissen

Na een lange reis van uiteindelijk zo’n 24 uur, een half uur slaap, een snurkende Botswaner naast me, buikkrampen en tot slot van ramp een Engels ontbijt: Zuid-Afrika. Ik lijk aangekomen te zijn in het paradijs. Wanneer ik ’s ochtends mijn gordijnen met een hartstochtelijke geeuw open doemt er een enorme palmboom op voor het pittoreske vensterraam. Dat is lekker wakker worden. Wanneer je echter een meter verder kijkt zie je een hoge muur met als extra verdediging tegen de tot nu toe onopgemerkte misdaad zes lagen schrikdraad met daarop de tekst: life dangerous, electric fence. Zoo die zit, eigenlijk zitten we hier in een gevangenis. Het terrein kunnen we enkel afkomen door via een op afstand bedienbaar elektrisch hek te lopen. Wanneer je dat hek uitloopt is het eerste wat je ziet een zwarte school. Zwarte kinderen van rond de zestien jaar, trachtend zich modern te gedragen, kijken niet op of om wanneer ze een blanke zien, ze lijken zich bijna te schamen voor ons of is het verachting dat hun gezicht tekent die ene keer dat ze wel kijken.

Na een dag van uitrusten en kennismaking staat de balans op positief. Een Namibiër en Zambiaan als huisgenoot, Zweden, Belgen en Tsjechen in het verschiet, een huis om van te dromen, een tuin met palmbomen, een machtig braaihok en voor de liefhebber een hoekbad.
De wekker gezet om zeven uur zodat ik alvast in het ritme van de Zuid-Afrikaan te komen. De schooldag begint hier om, schrik niet, 7.40 uur, en ik mijn ganse leven maar klagen wanneer ik mezelf om half tien onder de hoede van ‘alleswetende’ leraren moest scharen. Om negen uur zijn we achter in het ‘bakkie’ gestapt om een aantal winkelcentra en een fietsenwinkel (Dingo) te spotten, om vervolgens afgezet te worden op de universiteit. Het komt niet eens in de buurt van een Nederlandse universiteit, denk je eerder een enorme campus in zoals je die in Amerikaanse films ziet: Vele gebouwen, overal lopen, zitten, praten en eten mensen, sportcentra, lesgebouwen, een theater en uiteraard grote grasvelden waar gepicknickt, gefilosofeerd, dan wel iets nuttigs gedaan kan worden.
Af en toe zie je groepen langskomen die gedrild worden tijdens hun ontgroening en zelfs, het lijkt wel alsof ze in het leger zitten, hun flamboyante bos haar kwijtraken.

Na een rondleiding van onze prachtige, exotisch ogende onderzoeksbegeleidster Talitha Swanepoel gaan we op weg naar een winkelstraatje waar we een internetcafe bezoeken en ik in afwachting van de anderen mijn bos haar laat snoeien voor nog geen 3 euro. Nadat de kranige kapper vraagt uit welke provincie in Nederland ik kom wijst hij triomfantelijk op zijn vlaggenverzameling waar een enorme vaandel van Noord-Brabant blijkt te hangen, en dat 9000 kilometer van huis. Of ik daar misschien mijn handtekening zou willen plaatsen. Maar natuurlijk, zo staat mijn naam voor vele jaren ‘vereeuwigd’ in Potch, ik wordt niet vergeten :-p. Na wat eten en drinken te hebben gehaald vraagt de verkoper quasi-nonchalant: doe mij maar een flesje cola. Ik overhandig hem een flesje pepsi en wanneer hij zes rand afrekent sta ik zo perplex dat ik met een lach antwoord dat dit me nog nooit is overkomen en dat ik het daarom betaal.
Daarna naar de fietsenwinkel waar ik in tegenstelling tot de anderen die een mountainbike aanschaffen een racefiets koop. Zowat liggend op mijn fraaie fiets verdwalen we hopeloos. Na twee keer vragen en drie keer een kaart te hebben bekeken begeleidt de blanke eigenaar van een benzinestation ons in zijn enorme fourwheel-drive naar ons paleisje. Eenmaal aangekomen op het adres blijkt de stroom te zijn uitgevallen, iets wat geregeld voorkomt in Zuid-Afrika. Het hek blijft openstaan en de meest gruwelijke horrorscenario’s passeren al snel de revue. Afrikaanse criminelen die ons huis bestormen met de meest angstaanjagende middelen. De voorpagina’s van de kranten verschijnen direct op mijn netvlies, zij staan dagelijks in het teken van verkrachtingen, moorden, inbraken en allerhande andere misdaadvormen. Wat de functie is van deze manier van berichtgeving is me onduidelijk en hopen wij als onderzoeksgroep te gaan onderzoeken deze vier maanden. Mijn technisch oog heeft al snel in de gaten, ja het is echt waar, ik lijk hier zowaar de technicus, (haha) dat de ketting van het hek eraf is gelopen, het euvel wordt vrij snel verholpen. Het schrikdraad blijft ondertussen vrolijk door knisperen op de noodaggregaat. Bescherming alom, misdaad lijkt niet van deze wereld te zijn, maar de blanken wijzen ons er voortdurend op.

Onderweg naar het internetcafé waar ik het bovenstaande wil posten blijkt hoe schijn bedriegt, Potchefstroom is veel groter dan reeds gedacht. Evert-Jan en auteur gaan vol goede moed op pad, onderweg passeer ik vele bomen die ieder het geluid voortbrengen van een goedgevulde voliere. Met de gang erin, mijn kilometerteller op de racefiets tikt zonder enige krachtinspanning de dertig kilometer per uur aan, rijden we verder. Na twintig minuten heb ik enkel onbekend gebied gezien, het begint te schemeren, je ziet steeds meer samengeschoolde zwarten en, het is ondertussen bijna donker, we zijn al twee keer nageroepen door auto’s. Met een enigszins onangenaam gevoel keren we terug naar ons huisje.

Na twee dagen beginnen we al een wij en zij (zwart en blank) gevoel te ontwikkelen. We proberen het tegen te houden, maar het lijkt onvermijdelijk. Ondanks dit wil ik me dolgraag verdiepen in de wereld en bovenal de varieteit aan culturen, anders dan de blanke Afrikaners.

Het spijt me, de post wordt nog langer. Stel je voor: je zit lekker te internetten, je bent je mailtjes aan het typen, BAM!, je scherm springt op zwart. Erger nog je bent druk bezig op je werk, je bent je geld aan het verdienen, BAM!, het scherm op zwart. Niet alleen in Potchefstroom, maar in geheel Zuid-Afrika, gebeurt dit gemiddeld én keer per dag. De stroom valt voor twee uur uit. Bovenstaande gebeurde bij poging nummer 2 om dit al maar langer wordende stuk op het wereld wijde web te zetten. De Zuid-Afrikaanse overheid is in zijn persoonlijke materiële vaart der volkeren vergeten de capaciteiten van de voortstuwer van geldopbrengst en vrijetijdsgenot te vergroten, we hebben het hier over energie/elektriciteit.

Op de universiteit beginnen we langzamerhand enig overzicht te krijgen. De opdracht voor het onderzoek wordt uitgelegd, er is een tijdschema gemaakt, eind april moeten we klaar zijn, taken worden verdeeld en ik ben een onderzoek begonnen naar sport. Rick, waarschijnlijk ben je al afgehaakt zo lang als deze tekst is geworden, squashen, wat hier muurbal wordt genoemd, kost 5 rand voor 45 minuten. Met een wisselkoers van 1/10 is dit ongeveer 20 keer zo goedkoop als in Nederland. Sporten in overvloed, te veel om op te nemen, er zijn zelfs sporten waar ik nooit van heb gehoord.

Lieve mensen, bij deze de belofte dat ik jullie niet langer zal vermoeien met dergelijk lange, dan wel langdradige stukken. Vanaf volgende week lopen we mee met het vierde jaar journalistiek, zijn we druk bezig met het onderzoek en volledig geïntegreerd in het Zuid-Afrikaanse (studenten)leven, waardoor ik aanzienlijk minder vrije tijd zal hebben.

Tot slot: Het nummer dat ik zal gebruiken in Zuid-Afrika is +27764607150

Ps. Willen jullie meer foto’s in de toekomst, aan de linkerkant van de pagina worden albums aangeboden. ;-)